Quê Nghèo

“Quê Nghèo” (translated as Poor Homeland or The Impoverished Village) is a song composed by Phạm Duy in the late 1940s, during the turbulent years following World War II and Vietnam’s struggle for independence from French colonial rule. The song reflects Phạm Duy’s deep compassion for the Vietnamese peasantry and his lifelong focus on the lives, struggles, and resilience of ordinary people. Through simple yet poignant lyrics, Quê Nghèo paints a vivid picture of rural hardship—drought, poverty, and laborious life—yet imbues it with dignity, love for the homeland, and hope. The song is considered one of Phạm Duy’s early masterpieces and a quintessential example of nhạc quê hương (homeland music), which sought to preserve Vietnamese cultural identity and emotional truth during a period of national upheaval.

“Quê Nghèo” (tạm dịch là Quê Hương Nghèo hoặc Làng Quê Nghèo) là một ca khúc do Phạm Duy sáng tác vào cuối những năm 1940, trong giai đoạn đầy biến động sau Chiến tranh Thế giới thứ hai và cuộc đấu tranh giành độc lập của Việt Nam khỏi ách thống trị thực dân Pháp. Bài hát thể hiện lòng cảm thông sâu sắc của Phạm Duy đối với tầng lớp nông dân Việt Nam và sự quan tâm suốt đời của ông dành cho cuộc sống, nỗi gian truân và nghị lực của những con người bình dị. Với ca từ mộc mạc nhưng đầy xúc cảm, Quê Nghèo khắc họa sinh động cảnh đời lam lũ nơi thôn quê—hạn hán, nghèo khó, lao động nhọc nhằn—nhưng vẫn toát lên vẻ đẹp của lòng nhân ái, tình yêu quê hương và niềm hy vọng. Tác phẩm được xem là một trong những sáng tác tiêu biểu thời kỳ đầu của Phạm Duy và là ví dụ điển hình cho dòng nhạc quê hương, thể hiện nỗ lực gìn giữ bản sắc văn hóa và cảm xúc chân thật của người Việt trong thời kỳ biến động của đất nước.

Quê nghèo

Phạm Duy

1. Làng tôi không xa kinh kỳ sáng chói
Có những cánh đồng cát dài
Có luỹ tre già tả tơi
Ruộng khô có những ông già rách vai
Cuốc đất bên đàn trẻ gầy
Có người bừa thay trâu cày.

Bình minh khi sương rơi mờ trên rẫy
Thấp thoáng bóng người bên ngòi
Tát nước với giọt mồ hôi
Chiều rơi thoi thóp trên vài luống khoai
Hiu hắt tiếng bà mẹ cười
Vui vì nồi cơm ngô đầy.

Bao giờ cho lúa được mùa luôn, lúa ơi
Để cho cô con gái không buồn vì gió đông
Bao giờ cho lúa về đầy sân, lúa ơi
Để cho anh trai tráng được gần người gái quê.

2. Làng tôi luôn luôn vươn vài đám khói
Những mái tranh buồn nhớ người
Xơ xác điêu tàn vì ai
Nửa đêm thanh vắng không một bóng trai
Có tiếng o nghèo thở dài
Vỗ về trẻ thơ bùi ngùi.

Từ khi đau thương lan tràn sông núi
Quê cũ đã nghèo lắm rồi
Thêm đói thêm sầu mà thôi
Nằm mơ, mơ thấy trăm họ tốt tươi
Mơ thấy bên lề cuộc đời
Áo dài đùa trong nắng cười.

Bao giờ em trở lại vườn dâu, hỡi em
Để cho anh bắc gỗ, xây nhịp cầu (anh) bước sang
Bao giờ cho nối lại tình thương, hỡi ai
Để em ra bến vắng, đón chàng chàng chiến binh.

Here’s a side-by-side translation and cultural commentary of “Quê Nghèo” (Poor Homeland) by Phạm Duy, highlighting imagery and cultural values reflected in traditional Vietnamese rural life.

Vietnamese Lyrics	English Translation	Cultural & Musical Notes
1.
Làng tôi không xa kinh kỳ sáng chói	My village is not far from the glittering capital	Kinh kỳ refers to the royal capital (likely Huế or Hanoi). The contrast between the shining city and the poor countryside symbolizes social disparity.
Có những cánh đồng cát dài	There are long stretches of sandy fields	Sandy fields evoke the barren, drought-prone central regions of Vietnam.
Có luỹ tre già tả tơi	There are tattered old bamboo hedges	Bamboo hedges (luỹ tre) are iconic in Vietnamese villages—symbols of protection and rural identity.
Ruộng khô có những ông già rách vai	On dry fields, old men with torn shirts	Reflects generational endurance and poverty; the elderly continue working the land despite hardship.
Cuốc đất bên đàn trẻ gầy	Hoeing beside thin, frail children	Children laboring alongside adults was common in poor rural families.
Có người bừa thay trâu cày	Someone drags the plow in place of the buffalo	A powerful image of deprivation—humans replacing animals for farm labor.
Bình minh khi sương rơi mờ trên rẫy	At dawn, when mist falls faintly on the fields	The imagery of rẫy (upland fields) evokes the quiet beauty of early morning rural life.
Thấp thoáng bóng người bên ngòi	A shadow flickers by the stream	Everyday life depicted through gentle observation.
Tát nước với giọt mồ hôi	Scooping water with drops of sweat	A classic image of toil; tát nước is a rhythmic, communal act often sung about in folk songs.
Chiều rơi thoi thóp trên vài luống khoai	Evening falls faintly on a few rows of sweet potatoes	Sweet potatoes are a staple of poor diets, representing resilience and modest contentment.
Hiu hắt tiếng bà mẹ cười	The faint laughter of an old mother	The mother figure represents nurturing and endurance amidst hardship.
Vui vì nồi cơm ngô đầy	Joyful because the pot of corn rice is full	Corn mixed with rice (cơm ngô) was a common meal during scarcity—symbolizing humble happiness.
Bao giờ cho lúa được mùa luôn, lúa ơi	When will the rice be plentiful every harvest, oh rice?	A tender plea; lúa ơi gives life to the crop, expressing gratitude and dependence on nature.
Để cho cô con gái không buồn vì gió đông	So the young girls won’t be sad when the cold winds blow	Reflects concern for loved ones and a poetic sensitivity to changing seasons.
Bao giờ cho lúa về đầy sân, lúa ơi	When will the rice fill the yard again, oh rice?	A wish for abundance and stability.
Để cho anh trai tráng được gần người gái quê	So the strong young men can be close to the village girls	Yearning for normal life, love, and harmony after hardship.
2.
Làng tôi luôn luôn vươn vài đám khói	My village always sends up a few wisps of smoke	Smoke from kitchen fires symbolizes life’s persistence amid poverty.
Những mái tranh buồn nhớ người	Thatched roofs sadly miss their people	War has taken men away; homes feel “lonely.”
Xơ xác điêu tàn vì ai	Desolate and ruined—because of whom?	A quiet question of war’s cause and suffering.
Nửa đêm thanh vắng không một bóng trai	At midnight, not a single young man remains	A stark image of loss—men gone to war or killed.
Có tiếng o nghèo thở dài	A poor young woman sighs	“O” is a southern and central Vietnamese term for “sister” or “young woman,” intimate and regional.
Vỗ về trẻ thơ bùi ngùi	Gently comforting a child with sadness	Maternal tenderness endures despite grief.
Từ khi đau thương lan tràn sông núi	Since sorrow spread across rivers and mountains	A poetic expression for nationwide suffering.
Quê cũ đã nghèo lắm rồi	My old village has become even poorer	The devastation of war deepened rural hardship.
Thêm đói thêm sầu mà thôi	Only hunger and sorrow remain	Emphasizes hopelessness yet quiet acceptance.
Nằm mơ, mơ thấy trăm họ tốt tươi	Dreaming of a hundred families flourishing	Dreams symbolize hope and communal prosperity.
Mơ thấy bên lề cuộc đời	Dreaming at life’s edge	The village stands “outside” prosperity.
Áo dài đùa trong nắng cười	Seeing áo dài flutter joyfully in sunlight	Áo dài represents beauty, peace, and the revival of normal life.
Bao giờ em trở lại vườn dâu, hỡi em	When will you return to the mulberry garden, my love	The mulberry garden is a symbol of rural courtship and traditional love.
Để cho anh bắc gỗ, xây nhịp cầu (anh) bước sang	So I can lay planks to build a bridge and cross to you	A metaphor for reconnecting love and rebuilding after war.
Bao giờ cho nối lại tình thương, hỡi ai	When will affection be joined again, my dear	A yearning for peace, love, and reunion.
Để em ra bến vắng, đón chàng chàng chiến binh	So you may go to the quiet riverbank to welcome your soldier	The song closes with hope for reunion and peace—a recurring theme in postwar Vietnamese songs.